eating on her own

Beberapa hari lalu untuk pertama kalinya bisa diraba: gigi ke-5 dan ke-6 sudah tumbuh, di sisi kiri dan kanan gigi atas depan! Masih kecil sih, tapi untung sudah keluar dari gusi. Sekarang Sky sudah 10 bulan dan jari-jarinya sudah bisa menjepit sesuatu dengan baik (istilahnya posisi “pinset”, karena seperti jepitan pinset dengan dua jari) maka dia kami bolehkan mengambil dan makan makanannya sendiri. Roti yang disemir, buah dan telur dadar, semuanya ludes! Hanya saja dia makan terlalu cepat, seperti melahap dengan rakus sehingga kami takut semuanya hanya ditelan dan tidak dikunyah. Jadi akhirnya kami berikan rotinya sepotong demi sepotong supaya dimakan agak pelan. Kami belum bakal mencoba mengenalkan sendok atau membiarkannya memegang gelasnya sendiri, sepertinya belum waktunya. Mungkin beberapa bulan lagi akan kami coba pelan-pelan, wah bakal makin berantakan nih area seputar meja makan, haha… 😀

***

Een paar dagen geleden voor het eerst te voelen: nog eens twee boventanden erbij, de 5e en 6e, aan de linker- en rechterkant van de voortanden! Nog klein, maar ze zijn wel door, gelukkig! En nu Sky 10 maanden oud is en de pincetgreep al goed beheerst, mag ze steeds meer haar eigen eten zelf pakken en opeten. Brood met beleg, fruit en omelet, het gaat hartstikke goed. Alleen heeft ze de neiging om erg snel te eten. Ze schrokt het eten zo naar binnen en we vermoeden dat ze het niet kauwt en alleen doorslikt. Dus doseren we het een beetje door niet te veel tegelijk te geven, stukje per stukje. Met de lepel en zelf beker vasthouden wachten we nog even (de tuitbeker gaat ook nog niet helemaal zoals de bedoeling). In de komende maanden zullen we langzaamaan deze nieuwe dingen gaan introduceren, o wat wordt het feest rondom de eettafel! 😀

rumbling through the cupboards

Lemari kecil, lemari besar, lemari dapur, lemari bahan makanan, lemari buku (oya, dan dia juga sudah menemukan tempat rahasia kami untuk menyembunyikan sebagian mainannya!)…Sky nggak pilih-pilih kok, yang penting isi lemarinya banyak karena makin berantakan makin seru! Hehe…

***

Kleine kast, grote kast, voorraadkast, pannenkast, boekenkast (oh, en ze heeft de ‘geheime speelgoed plek’ ook al ontdekt!)…het maakt Sky niet zoveel uit, als er maar veel inhoud in zit zodat ze lekker veel rommel kan maken…hihi…

eye test

Pada kunjungan terakhir kami ke CJG (Posyandu) sekitar 2 bulan yang lalu, kami khusus meminta perawat untuk memerika mata Sky apakah tidak ada tanda-tanda juling. Sampai usia 6 bulan memang bayi masih bisa sering juling, tapi setelah Sky melewati usia ini kami kadang-kadang masih melihat matanya mengarah ke tengah. Biasanya kalau dia memandang sesuatu di tengah. Kamera misalnya, sehingga justru di foto-fotonya kadang terlihat seolah-olah dia agak juling. Perawat CJG tidak bisa menilai posisi mata, sehingga kami boleh membuat janji dengan dokter anak CJG di minggu yang sama. Dokter berpendapat bahwa mata Sky terlihat normal. Dia juga bilang bahwa khususnya bayi berdarah Asia sering dikira juling karena bagian putih matanya sedikit lebih kecil dan sering tersembunyi di belakang pangkal hidung. Sehingga kalau bayi fokus kepada sesuatu, bagian putihnya sering ‘hilang’ dan terlihat seperti juling. Tapi untungnya dokter anak ini menanggapi kekhawatiran kami dengan serius (belakangan baru dia bercerita kalau bayi perempuannya juga baru saja menjalani tes mata yang sama). Kami diberi surat rujukan untuk periksa mata, yang harus kami minta lewat dokter umum. Ya memang sistem di sini agak repot, jadi semua urusan spesialis harus melewati dokter umum dulu (kami punya dokter umum yang tetap, ini tergantung wilayah di mana kita tinggal). Nah, akhirnya kemarin siang kami pergi ke RS.Ikazia (di mana Sky lahir, 10 bulan yang lalu) untuk menjalani pemeriksaan mata yang pertama. Ortoptis-nya, namanya Marjolein, sangat ramah dan ceria, Sky juga jadi santai. Pertama-tama mata disinari dengan senter kecil (yang ada boneka liliputnya di atasnya). Mata Sky mengikuti arah senter ke beberapa posisi dan sementara itu Marjolein menempatkan tangannya bergantian di depan mata kiri dan kanan. Setelah itu Sky memperoleh sebuah kartu yang berisi sebuah gambar gajah, tapi tersembunyi. Gambar ini tidak akan terlihat kalau salah satu matanya tidak berfungsi dengan baik (yang sering terjadi kalau anak juling). Setelah ragu-ragu sejenak, Sky mengarahkan jarinya persis ke gambar si gajah. Lulus deh! Yang terakhir adalah ditunjukkan gambar burung di layar di dinding yang berjarak kira-kira 5 meter dari kursi tempat duduknya. Tapi yah, Sky kan belum bisa bicara, jadi dia cuma melihat gambar di layar sebentar, lalu balik memandang kami dan Marjolein bergantian, hehe… Awalnya waktu membuat janji dengan Rumah Sakit kami diberitahu bahwa kalau mata harus ditetesi maka sesudahnya kami harus menunggu satu jam sebelum tes bisa dilakukan. Tapi tetes mata ini hanya dilakukan untuk tes mata minus, kalau ada kecurigaan bahwa anak mungkin sudah harus pakai kacamata. Marjolein bilang bahwa mata Sky terlihat baik-baik saja, tidak ada tanda-tanda apapun untuk khawatir. Jadi dia juga belum perlu melakukan tes minus dengan tetes mata. Tahun depan kami boleh datang kembali untuk tes ini. Tapi sekarang belum perlu. Jadi dalam waktu seperempat jam kami sudah keluar lagi dari Rumah Sakit, lega dan senang karena mata Sky baik-baik saja! 🙂

***

Bij ons laatste bezoek aan het CJG, zo’n 2 maanden geleden, hebben we speciaal aan de verpleegkundige gevraagd of zij Sky’s ogen goed wilde nakijken voor eventueel scheelzien. We hebben gelezen dat scheelzien bij baby’s tot de leeftijd van 6 maanden normaal is, maar na 6 maanden vonden we dat Sky toch nog af en toe scheel keek. Vooral als zij op iets focust, de camera bijvoorbeeld, met het resultaat dat júist op de foto’s haar beide ogen soms uit het midden lijken te staan. De verpleegster kon het zelf niet goed beoordelen, dus mochten we in die week nog een keer terugkomen voor een afspraak met de kinderarts. De arts vond dat de stand van de ogen prima was. Ze heeft ook verteld dat bij Aziatische baby’s aan scheelzien vaak wordt gedacht omdat het witte gedeelte van de ogen vaak iets kleiner is en vaak achter de neusbrug valt. Het lijkt dan, zeker bij het focussen, dat de iris uit het midden is. Maar de kinderarts nam onze zorg gelukkig wel serieus aan (achteraf vertelde ze dat haar eigen dochter ook net een oogtest voor scheelzien heeft ondergaan). We kregen een verwijsbrief voor de oogtest, dat via de huisarts moet worden aangevraagd. Uiteindelijk zijn we gisteren bij Ikazia (afdeling kindercontrole – oogarts) voor Sky’s haar eerste ogentest geweest. De orthoptist, Marjolein, was super aardig en vrolijk, en Sky voelde dan ook helemaal op haar gemak. Eerst met een lampje (met een kaboutertje erop) werd er in haar ogen geschenen. Haar ogen volgden het lampje en Marjolein deed haar handje om de beurt voor de linker- en rechteroog. Daarna kreeg Sky een plaatje met ‘verborgen afbeeldingen’ te zien. De olifant op het plaatje zou Sky met één oog (in geval van een luioog) dus niet kunnen zien. Maar na enige aarzeling raakte ze toch het plaatje precies op de olifant. Daarna kreeg ze op een scherm aan de muur (op zo’n 5 meter afstand) een vogeltje te zien. Maar ja, praten kan Sky nog niet, dus ze keek wel maar met een blik van “wat moet ik hiermee?” Haha… We hadden vantevoren gehoord dat als de ogen gedruppeld moeten worden, dat wij daarna 1 uur moeten wachten voordat de test gedaan wordt. Maar Marjolein vond dat Sky heel goed op alles reageerde en zag geen enkele reden om nu al de “echte” ogentest te doen (voor een sterkte afwijkingstest). Volgend jaar mogen we opnieuw terugkomen voor deze test. Binnen een kwartier stonden we alweer buiten, gerustgesteld en blij dat alles goed was met Sky’s haar ogen! 🙂

10 months old today! ❤

Gadis kecil cantik kami hari ini genap berusia 10 bulan! Cepat sekali ya, sudah bukan bayi kecil lagi yang tidak berdaya. Jangankan begitu, sekarang susah banget mengganti popok atau menggunting kukunya, hampir selalu seperti mau berperang kalau harus membuatnya diam sebentar saja, hehe…Sudah pintar mencopot kaus kakinya sendiri dan memberikannya kepada kami kalau diminta (sampai dia sadar kalau difilm tentunya), dan makin cepat saja berjalan sambil mendorong-dorong kursinya sekeliling kamar. Ah Sky sayang, sekarang giliran kami yang merasa tidak berdaya, karena hari demi hari kami makin jatuh sayang kepadamu… ❤

***

Onze prachtige Sky wordt vandaag 10 maanden! Wat gaat het hard, van een kleine en ‘hulpeloze’ baby is er totaal geen sprake meer. Sterker nog, het is bijna altijd een gevecht om haar luier te vervangen of om haar nageltjes te knippen. Ze kan zelf haar sokjes uittrekken en aan ons aanreiken wanneer er naar gevraagd wordt (totdat ze de videocamera ziet natuurlijk), en ze duwt haar stoeltje steeds sneller door de hele kamer. Ach meisje…het is nu onze beurt om hulpeloos te voelen, elke dag weer, zijn we hulpeloos verliefd op jou… ❤

sleep mark on her cheek

Sky baru bangun dari tidur siang nih. Belum sepenuhnya keluar dari kantong tidurnya, di pipi kirinya masih terlihat bekas lipatan seprai, yang bahkan masih terlihat waktu dia sudah asyik melahap buburnya. Sekarang dia hampir selalu tidur telungkup. Kalau kami taruh di ranjang langsung membalikkan badan ke kiri sampai telungkup, jempol kanannya masuk ke mulut dan kadang menungging sampai tertidur. Popok malamnya (yang tidak kami ganti lagi sampai pagi) harus kami pasang lebih tinggi di bagian perut daripada di punggung, karena kalau sampai bocor (sampai sekarang baru bocor sekali sih) pasti yang basah di bagian depan.

Minggu ini terdiri dari dua macam pola tidur. Tiga hari berturut-turut Sky tidur bagus banget. Baik di malam hari (nonstop dari jam 10/11 malam sampai jam 6 pagi) maupun di pagi/siang hari (teratur sekali, pagi dan siang masing-masing 1,5 sampai 2 jam). Tapi setelah tiga hari yang menyenangkan ini ritmenya lagi-lagi agak kacau, juga selama tiga hari. Kalau malam beberapa kali terbangun dan menangis (kadang memang minta minum, tapi kadang juga cuma menangis sebentar lalu tidur lagi, jadi kami memang tidak perlu selalu menengoknya. Biarpun begitu mama pasti terbangun kalau dia mulai menangis). Dan kalau siang menolak tidur siang, sehingga akibatnya seperti kemarin, jam setengah 5 jatuh tertidur di pelukan mama, sambil menunggu makan malam. Kami menduga perbedaan ini dikarenakan hari kerja papa. Tiga hari di mana tidurnya bagus memang tiga hari di mana papa harus ke kantor. Yah, berarti Sky memang terlalu bersemangat kalau papa di rumah, sampai jadi tidak bisa atau tidak mau tidur…

***

Hier was ze net wakker van haar dutje. Nog niet helemaal uit haar slaapzakje, haar linkerwang toonde nog de plooitjes van haar laken, die ook nog bleven zitten toen ze daarna van haar papje zat te smullen. Ze slaapt nu bijna altijd op haar buikje, een echte buikslaper dus. Wanneer we haar op haar bedje neerleggen draait ze direct naar links, haar rechterduim in de mond en soms neemt ze zelfs een knielhouding om zo in slaap te vallen. Haar avond luier (die we tot in de ochtend niet meer vervangen) moeten we iets hoger aan de voorkant doen dan aan de achterkant, want áls het lekt (het gebeurt tot nu toe alleen één keer) dan wordt het nat aan de voorkant.

Deze week bestaat uit twee soorten slaap-ritmes. Drie dagen achter elkaar heeft Sky super goed geslapen, zowel ‘s avonds (in één keer doorslapen van 10/11 uur tot ‘s morgens om 6 uur) en ‘s middags (netjes elke morgen en elke middag zo’n anderhalf tot twee uur, op ongeveer dezelfde tijdstip). Maar na deze drie heerlijke dagen heeft ze weer drie dagen onrustig geslapen. ‘s Avonds meerdere keren gehuild (soms om echt te drinken, maar soms alleen maar kort, dus we hoeven haar niet elke keer op te zoeken. Hoewel voor mama is dat korte gehuil al genoeg om wakker te worden), en ‘s middags weigert ze om haar middagdutje te doen, met het resultaat zoals gisteren toen viel ze zomaar om half 5 in slaap bij mama, in afwachting van haar avondeten. We denken nu dat dit grote verschil door het werkritme van papa komt. De drie dagen waar ze goed geslapen heeft zijn dan ook de drie dagen dat papa extern werkt. Tja, ze is gewoon te enthousiast wanneer papa thuis is en kan of wil daardoor niet slapen…

fall asleep in mama’s arms

Momen manis yang cukup langka: Sky jatuh tertidur di pelukan mama. Kalau cuma tertidur di pelukan sih sebetulnya cukup sering, kalau mama mengantarnya ke tempat tidur misalnya, tapi tidak seperti siang ini: tertidur di lantai dapur, sambil menunggu papa memotong-motong dan memasak sayur. Sekalian saja kami memanfaatkan situasi, jadi bisa memotong kuku-kukunya dengan tenang! Kira-kira setengah jam dia tidur dengan nyaman, dan sama tiba-tibanya seperti waktu jatuh tertidur, tiba-tiba pula dia terbangun, langsung memandang mama dan papa dengan mata besar, seolah-olah bertanya-tanya: “heh, di mana nih aku?” 😀

***

Een mooi moment dat best uniek is: Sky viel zomaar in slaap in mama’s armen. Uniek, omdat hoewel het natuurlijk best vaak gebeurt dat Sky in slaap valt als mama haar naar bed brengt, maar nooit zomaar op de keukenvloer, terwijl papa bezig was met groente snijden en koken. Dan maar gelijk van de situatie gebruik maken: kan papa rustig al haar nageltjes knippen! Een half uurtje lag ze lekker te dutten, en zo plotseling als ze in slaap viel, zo plotseling werd ze ook wakker. Ineens keek ze met volle grote ogen mama en papa aan, alsof ze zich afvroeg: “he, waar ben ik nou?” 😀

our little bookworm

Kutu buku kecil kami…

Kalau Sky sudah mulai mengeluarkan buku dari lemari, maka semua bukunya harus keluar sekaligus! Dia belum punya penulis atau jenis buku favorit, sekarang dia hanya menilai buku dari berat dan warnanya saja, hehe… Membalik-balik buku memang asyik, tapi lebih asyik lagi menyobek-nyobeknya (buku bacaan sehari-harinya misalnya “Woezel dan Pip”, tiap hari jadi makin berat karena banyaknya selotip yang kami tempel di halaman-halamannya). Jadi kami harus selalu berhati-hati kalau Sky mulai “membaca” buku. Begitu ada tanda-tanda dia mulai akan menyobek maka kami cepat-cepat memberinya majalah resep masakan (yang tiap bulan bisa diambil gratis di supermarket). Supaya dia bisa mencari resep yang enak, hehe, dan akhirnya majalahnya pasti habis disobek-sobek dan dipelajari sampai ke serpihan-serpihan terkecilnya…

***

Onze kleine boekenwurm…

Als ze eenmaal begint met een boek uit de kast te pakken, dan doet ze het gelijk goed: alles moet eruit! Een echte favoriete schrijver heeft ze nog niet, ze beoordeelt een boek vooral op het gewicht. Een boek doorbladeren vindt ze ook leuk, maar nog leuker is het om een bladzijde uit een boek te scheuren (het ‘Woezel en Pip’ boek bijvoorbeeld, is elke dag wat zwaarder geworden door de vele plakband die erop wordt geplakt). Dus het is altijd een beetje opletten als Sky begint met “lezen”. Zodra ze begint met destructief lezen geven we haar snel een Allerhande. Kan ze lekker een recept uitzoeken en zo’n magazine wordt geheel uit elkaar gescheurd en tot in detail bestudeerd.

racing around

Kadang dia nempel banget dan nggak mau melepaskan kaki kami, tapi di lain waktu dia meluncur menjelajahi seisi rumah dan harus kami kejar-kejar, kadang sampai harus membungkuk-bungkuk di bawah meja dan kursi (sambil menjaga kepala kami supaya tidak terbentur) untuk mencegahnya berbuat hal-hal yang agak berbahaya (seperti misalnya mengelus-elus Louis si kucing, yang sebetulnya lebih mirip memukul-mukul, hehe…). Hitung-hitung olahraga deh, biar tetap gesit dan lincah, haha…

***

De ene keer is zij niet weg te slaan van onze benen en wil ze alleen bij ons zijn, de andere keer racet ze door het huis en moeten we met gevaar voor onze hoofden onder de tafel en stoelen mee-kruipen om haar van gekke stunten te weer houden (Louis aaien, oftewel slaan, bijvoorbeeld). Lenig en fit zullen we blijven zo!

‘new’ wardrobe contents

Saat kami, lebih dari setahun lalu (persisnya tanggal 3 Desember 2011, ini tulisan blognya. Waktu itu Sky masih sebesar buah mangga, hehe…) mengambil alih sebuah mega-paket baju bayi, kami pikir: “nah, soal pakaian sekarang bisa santai, Sky sudah punya cukup untuk tahun pertamanya”. Hampir tidak bisa dipercaya bahwa sekarang Sky sudah mengenakan ukuran terbesar dari paket baju tersebut. Waktunya berburu baju “baru” lagi deh. Dan, berhasil…ini dia! 53 potong pakaian, terbagi dalam 3 ukuran (yang terbesar bisa dikenakan sampai usia 3 tahun). Alamat beberapa hari ini mama bakal sibuk mencuci dan menyetrika, hehe…

Dua video terbaru: Sky tertawa-tawa geli dan bergantung di kaki papa di dapur.

***

Toen wij ruim 1 jaar geleden (3 december 2011 om precies te zijn, hier is de blog-post. Sky was toen nog zo klein als een mango…) een mega pakket baby kleertjes overgenomen hadden, dachten we: “zo, nu kunnen we even relaxen en zal Sky genoeg kleertjes hebben voor haar eerste jaar”. Ongelooflijk hoe snel alles is gegaan, maar ze draagt nu al de grootste maat van dat pakket! Kunnen we weer op jacht naar “nieuwe” kleertjes. En, tadaaa….hier zijn ze! 53 stuks, verdeeld in 3 maten (kan Sky tot haar 3e jaar dragen!). Dus mama is de komende tijd even zoet met wassen en strijken, hihi…

Hier nog twee filmpjes: een giechelende Sky en op papa’s been hangen in de keuken.

grinding her teeth

Kebiasaan baru Sky kali ini kurang menyenangkan: menggertakkan gigi. Mulainya sekitar beberapa minggu lalu, dan sejak itu bunyi ‘krrrttt krssstt’ itu secara teratur kami dengar keluar dari mulut kecilnya. Informasi yang kami dapatkan dari internet menyatakan bahwa ini ternyata fenomena yang cukup umum terjadi untuk bayi seusianya. Tidak ada yang bisa dilakukan, hampir seluruhnya dalam waktu singkat akan hilang sendiri, asal jangan diberi perhatian (supaya dia tidak sadar akan apa yang dilakukannya). Untuk anak yang sudah agak besar memang ada yang bisa dilakukan untuk mencegah gigi jadi rusak (misalnya dengan semacam kawat penahan rahang). Penjelasan mengapa bayi menggertakkan gigi antara lain karena ini sebuah cara dia berkenalan dengan benda asing baru yang ada di mulutnya. Bisa juga karena terasa enak, terutama saat gigi baru mau tumbuh. Bagaimanapun juga, biarpun bunyinya menyayat telinga dan bikin miris, kami akan mencoba untuk tidak menghiraukannya…semoga fase ini cepat berlalu ya!

***

Sky’s nieuwe gewoonte is deze keer minder fijn: tandenknarsen. We hebben het voor het eerst een paar weken geleden gehoord, en sindsdien horen we regelmatig dat ‘krrrttt krssstt’ uit haar mondje. Informatie op internet gezocht, en het schijnt een bekend fenomeen te zijn voor baby’s rond deze leeftijd. Niets aan te doen, geen aandacht aanbesteden en het gaat, als het goed is, vanzelf over. Bij een ouder kind is er wel wat maatregelen om kapotte tanden te voorkomen (met bijv een bitje). Een uitleg waarom baby’s dit doen is dat het een manier is om kennis te maken met die nieuwe vreemde dingen in hun mondje. Of dat het fijn voelt wanneer nieuwe tandjes beginnen door te komen. Hoe dan ook, hoewel het geen prettig geluid is, gaan we proberen deze gewoonte van haar te negeren, en hopen vurig dat het snel weer overgaat!