1,5 years old today!!! ♥

Di salah satu artikel di internet tentang perkembangan anak usia 18 bulan tertulis: “mungkin sudah bisa meloncat”. Nah memang betul, Sky sekarang sudah bisa meloncat. Dan meloncat-loncat di semacam trampolin-kasur seperti ini tentunya seru banget! Apalagi kalau papa ikutan, wah jadi dobel deh serunya! Di artikel yang sama juga tertulis: “mungkin sedang mencoba untuk menyanyi” (betul, baru-baru ini memang Sky mencoba menyanyi, sambil malu-malu, hehe), “suka mencari perhatian” dan “sering marah-marah” (dua-duanya betul!) dan “mungkin sudah bisa mengucapkan sekitar 10 kata”. Nah, yang terakhir ini tidak berlaku buat Sky. Nama tokoh-tokoh kartun kesukaannya saja sudah 10 kata (Bert, Ernie, Elmo, Monster, Pino, Tomie (semua dari Sesame street versi Belanda), Woezel, Pip, Nijntje, Minie (tikus), Pooh, Bumba…wah lebih dari 10 ternyata!). Menurut kami kira-kira Sky sekarang sudah bisa mengucapkan sekitar 50-60 kata. Yang dia mengerti tapi belum diucapkan tentunya jauh lebih banyak lagi. Kedua bahasa, Indonesia dan Belanda, masih bercampur-aduk. Tapi kami makin gampang mengerti apa yang dia katakan (yang berarti bahwa papa juga makin berusaha keras memahami kata-kata bahasa Indonesia yang diucapkannya, dan mengoreksinya ke bahasa Belanda). Mengulang kata yang kami ucapkan sudah terasa makin cepat dan makin gampang saja. Seperti contoh hari ini: papa mau membuat pencuci mulut buat Sky, mengambil dua buah mangkuk warna-warni dan bertanya pada Sky: “mau pakai mangkuk warna kuning atau warna ungu?”. Sky terlihat berpikir keras, lalu menjawab: “ungu!”. Pintarnyaaa!!! 🙂

Foto-foto di halaman ini kami buat di semacam hutan yang namanya ‘wandelbos’ (terjemahan bebasnya: ‘hutan untuk berjalan-jalan’). Tidak jauh dari rumah, sekitar 20 menit naik sepeda. Areanya besar, hijau dan sejuk banget. Ada dua buah taman bermain di sana, dan Sky sudah mencoba keduanya, senang banget tuh! (video 1 en video 2). Taman bermain di video 1 punya banyak binatang, dan taman di video 2 punya semacam terowongan labirin. Awalnya menegangkan juga melihat Sky ‘menghilang’ masuk ke sana dan tidak tahu dia bakal keluar dari mana. Tapi tiba-tiba saja terdengar suara memanggil dari salah satu pintu keluar di kejauhan: “papa!”. 😉

***

In een van de artikel over de ontwikkeling van dreumes staat er bij 18 maanden: : “kan misschien al springen”. Nou springen kan Sky inderdaad al, en springen op de springkussen is helemaal een feest! Vooral als papa meedoet, dubbel feest! Op dezelfde artikel staat er ook: “probeert te zingen” (heeft Sky recent gedaan!), “houdt ervan om indruk te maken zodat hij aandacht krijgt” en “wordt driftig” (allebei kloppen) en “kan ongeveer 10 woorden zeggen”. Deze laatste klopt bij Sky dus niet. Alleen de namen van haar favoriete cartoon figuurtjes zijn al ongeveer 10 woorden (Bert, Ernie, Elmo, Monster, Pino, Tomie, Woezel, Pip, Nijntje, Minie, Pooh, Bumba…meer dan 10 dus!). We schatten haar woordenschat nu ongeveer op 50-60 woorden die zij echt uitspreekt, en natuurlijk veel meer die zij wel begrijpt maar nog niet uitgesproken. De twee talen lopen nog door elkaar, maar we begrijpen haar nu veel beter (wat betekent dat papa ook zijn best doet om die paar Indonesische woordjes te begrijpen en te corrigeren als hij erbij is, hihi). Een woordje nazeggen doet Sky nu sneller en makkelijker. Een voorbeeld van vandaag: papa wilde toetje voor Sky maken, pakte twee gekleurde bakjes en vroeg aan Sky: “wil je je toetje in het gele bakje of in het paarse bakje hebben?”. Aan haar gezicht te zien dacht Sky daarna echt na, en na een tijdje zei ze: “paars”. Geweldig toch! 🙂

De mooie foto’s hier zijn trouwens genomen in het ‘wandelbos’. Het is een heel groen gebied niet ver van ons huis vandaan (zo’n 20 minuten fietsen). Het heeft twee grote speeltuinen en Sky heeft daar heerlijk gespeeld (video 1 en video 2). Speeltuin bij video 1 is tevens een soort kinderboerderij en bij video 2 zie je dat het een soort doolhof-tunnel heeft. Het was vrij spannend om Sky daarin te zien verdwijnen en niet weten waar zij ergens in de doolhof stond. Maar dan hoorde je ergens in de verte, bij één van de uitgangen een geroep: “papa!” 😉

bracelets, kitchen toy and haircut

Sky makin centil saja nih, hehe…senang banget memakai gelang warna-warni dan berpose di depan kamera! Dan hari ini dia kami hadiahi sebuah mainan dapur-dapuran Hello Kitty (2 hari lagi umurnya persis satu setengah tahun, kami pikir umur yang bagus untuk mendapat hadiah, hehe…). Semua aktivitas memasak sudah bisa dia lakukan lho: mencuci sayur, memotong-motong, membumbui, memasak dan mengaduk-aduk di panci, memasukkan sayur ke oven, makan dari piring dan menusuk dengan garpu. Seru banget melihatnya! 🙂

Baru-baru ini mama dan Sky dipotong rambutnya oleh papa. Merapikan pony mama dan memotong rambut Sky (depan, belakang dan samping). Lucu juga melihat perbedaan rambut yang sudah dipotong. Rambut mama hitam, lurus dan tebal, sementara rambut Sky lembut, tipis dan warnanya jauh lebih muda.

***

Zij wordt steeds meer een meisje-meisje, hihi…zo blij met kleurrijke armbandjes dat ze vrijwillig geposeerd heeft voor de camera! En vandaag kreeg ze van ons een nieuwe Hello Kitty speelgoed keuken (over 2 dagen wordt zij precies anderhalf jaar, toch een mooie leeftijd om een cadeautje te geven, vinden we, hihi…). Nou alle handelingen heeft ze al redelijk onder de knie: groente wassen, snijden, kruiden, in de pan koken en roeren of in de oven doen, en op bord eten en met de vork prikken. Geweldig leuk om te zien! 🙂

En Sky en mama waren recent bij de “papa’s kapper” geweest. Mama om haar pony bij te knippen en Sky om de pony, zijkanten en achterkant netjes te maken. Het is grappig om de verschillen te zien van de afgeknipte haartjes. Die van mama toch pikzwart, steil en dik, terwijl die van Sky zacht en veel lichter van kleur is.

water fontain

Foto “lama” nih, dari tanggal 31 Agustus kemarin, waktu kami bersama dengan Janske (tetangga) pergi melihat pertunjukan dance di kota, di antara air-air mancur (kalau tidak begitu mana bisa kami bertiga nampang di foto seperti ini, hehe). Pertunjukannya cuma singkat saja, karena memang cuma promosi dari sebuah musikal baru. Tapi cuaca waktu itu cerah dan panas, jadi kami sesudahnya duduk-duduk sambil minum-minum dulu di teras kafe di pinggir lapangan air mancur, mengawasi Sky yang asyik bermain dengan air, berlari-lari di antara cipratan-cipratan air. Akhirnya dia harus berhenti waktu sudah basah kuyup dan kami pakaikan pakaian cadangannya. Kalau tidak begitu mungkin dia masih bisa berjam-jam bermain air, hehe…seru!

***

“Oude” foto’s, van 31 augustus jl., toen wij samen met Janske onze buurvrouw naar een publieke dansvoorstelling tussen de water fonteinen gingen (anders hebben we niet zo gauw een foto van ons drieën kunnen maken, haha). De voorstelling zelf was maar kort, het was tenslotte maar een promotie voor een nieuwe musical, maar het was zo’n mooi weer…we hebben daarna lekker op een terrasje gezeten en Sky heeft lekker tussen al dat water kunnen rennen en spelen, vond ze echt geweldig. Ze moest uiteindelijk stoppen met water spelen toen ze helemaal nat was en wij haar haar reservekleding moesten aantrekken, maar anders kon ze nog uren doorgaan, vermoeden we. Erg leuk!

a conversation in bed

Sky sudah siap tidur, berbaring di ranjang bersama Nijntje (boneka kelinci, nama Inggrisnya: Miffy), boneka monyet, boneka teddy kecil dan boneka teddy besar. Di perut boneka monyet ada gambar bunga, di perut teddy kecil ada gambar hati, dan Nijntje punya angka 1 di perutnya. Boneka teddy besar cuma berbulu lebat.

Sky menunjuk ke perut Nijntje dan bilang ‘ien’ (een = satu). Lalu dia menunjuk ke perut teddy kecil dan bilang ‘art’ (hart = hati). Kemudian menunjuk ke perut boneka monyet dan bilang ‘bloem’ (= bunga). Sampai ke boneka teddy besar…dia tercenung sebentar, lalu mengangkat kedua tangannya ke atas seolah tidak berdaya dan bilang: ‘op’ (= habis).

😀

***

Sky ligt in bed samen met Nijntje, knuffel, beer en aap.
Aap heeft een klavertje vijf op zijn buik, knuffel heeft een hartje op zijn buik, Nijntje heeft de cijfer 1 op haar buik en beer heeft vooral veel haar.

Sky wijst op Nijntje haar buik en zegt ‘ien’. Vervolgens wijst ze op knuffel en zegt ‘art’. Bij aap zegt ze wijsend naar aap ‘bloem’. Bij beer zit ze met beide handen machteloos te gebaren en zegt: ‘op’.

😀

open and close, big and small

‘Besar’ dan ‘kecil’ (dalam bahasa Belanda): kosakata lawan kata Sky yang kedua setelah ‘buka’ dan ‘tutup’ (juga dalam bahasa Belanda, tapi dia mengerti versi bahasa Indonesianya kok). Lalu dia bakal mengambil bola besar dan bilang ‘groot! (=besar)’, lalu mengambil yang kecil dan bilang ‘klein! (=kecil)’. Kosakatanya makin banyak, dan dia semakin gampang mengikuti apapun yang kami katakan. Asal kami sering mengulang suatu kata dan dia mau berkonsentrasi sebentar, biasanya dia langsung bisa mengulang mengucapkan katanya.

Foto atas: Sky di DALAM perpustakaan, hehe…

Foto bawah: Saat melihat festival perahu naga. Sayangnya festivalnya mengecewakan (di kota ini memang acara-acaranya semua lebih kecil daripada di Rotterdam). Tapi kami menikmati naik sepeda dan berputar-putar keliling kota. Sky duduk seperti putri raja di gandengan sepedanya, yang kalau dilepas bisa digunakan sebagai kereta dorong. Lengkap dengan bantal-bantal empuk untuk bersandar dan makanan minuman…nah mau apa lagi coba, hehe…

Video 1: Sky membacakan sebuah kartu. 😀

Video 2: Makan (seperti biasa), dan bilang ‘aaaa’ dan ‘cheeseee’.

Video 3: Memakai sepatu hak mama, lalu marah-marah saat tidak berhasil memakainya sendiri.

***

‘Groot’ en ‘klein’, dat is Sky’s tweede tegenstellingen na ‘open en dicht’. Dan pakt ze een grote bal en zegt “groot!”, en weer een kleine bal: “klein!”. Haar woordenschat wordt steeds uitgebreider, en het lijkt dat zij nu veel makkelijker woordjes na kan zeggen. Iemand’s naam bijvoorbeeld. Als we het een paar keer noemen en zij haar aandacht bij de les heeft dan kan ze het meestal snel nazeggen.

Foto boven: Sky IN de bieb…hihi…

Foto onder: Bij de drakenboot festival. Helaas was het festival zelf teleurstellend (de grootte van evenementen is hier toch anders dan in Rotterdam, veel kleinschaliger). Maar we hebben lekker kunnen fietsen en de stad verkennen. Sky zat prinses-heerlijk in haar fietskar die ook, als het losgekoppeld is, als kinderwagen is te gebruiken. Lekker veel kussens om zacht op te leunen, genoeg hapjes en drinken bij de hand…wat wil je nog meer! Hihi…

Video 1: Sky leest een kaartje voor. 😀

Video 2: Eten (zoals altijd), ‘aaaa’ en ‘cheeseee’ zeggen.

Video 3: Mama’s hakken dragen, en daarna boos worden toen het niet lukte om de schoenen zelf aan te trekken.

sleeping on the way

10 hari terakhir ini mungkin Sky cuma tidur siang sekali di rumah. Sisanya semua di jalan. Kebiasaan baru nih, untuk tidur di stroller atau di gandengan sepeda. Kadang bahkan segera sesudah kaki melangkah meninggalkan rumah. Sebetulnya enak juga, jadi kami tidak perlu repot-repot menidurkannya (yang kalau malam masih saja bermasalah, ceritanya ada di akhir tulisan ini). Yang jadi kurang enak adalah bahwa dia sekarang jadi tidak punya ritme tidur yang jelas. Yang tadinya sudah agak stabil, antara jam 12 dan 2 siang (tidurnya sih cuma sejam), sekarang jadi kacau lagi. Kadang dua kali tidur, masing-masing setengah jam atau tiga perempat jam (sekitar jam 10 pagi dan jam 4 sore). Atau kadang tidur sekali tapi jam 11 pagi, jadi malamnya dia harus cepat tidur juga (dan besoknya bangun lebih pagi lagi dari biasanya, dll dll…). Bahwa dia sekarang begitu gampang tertidur di stroller menurut kami sebetulnya adalah pertanda bahwa dia memang kurang tidur. Tapi yah…musti berbuat apa. Sekarang kami ikuti saja ritmenya, tiap hari harus berimprovisasi. Kalau tidurnya yang pertama pagi-pagi (jam 10), maka kami ‘harus’ keluar rumah lagi sekitar jam 3 sore, supaya dia sekitar jam 4 bisa tidur lagi. Berjam-jam lamanya kami berjalan dan bersepeda bersama, rasanya kami sama banyaknya ada di luar rumah dan di dalam rumah. Sayangnya musim panas baru saja selesai, sekarang sudah mulai musim gugur. Hujan terus, berangin, dan mulai dingin. Jadi kurang enak jalan-jalannya. Tapi kalau di rumah Sky cepat sekali bosan. Sudah tersedia buku gambar dan pensil2nya, papan tulis dan kapur, tanah liat warna-warni, puzzel, banyak buku dan cd musik (dari perpustakaan), lego…tapi semuanya hanya dimainkan atau dipakai beberapa menit dan sesudahnya menempel mama lagi. Menonton film-film kartun pendek di Youtube sih dia suka, tahan agak lama, tapi kami yang tidak mengizinkannya menonton terlalu lama.

Kalau malam juga tidurnya makin lama makin malam, sekitar jam 8 (dan tetap saja bangun jam 6 pagi). Jadi repot kalau mama ada murid (yang lesnya selalu jam 8 malam). Tapi kami sekarang menemukan sesuatu yang istimewa : bahwa Sky ternyata suka mendengarkan suara piano sebagai pengiring tidur. Awalnya kebetulan sih, Ibu tetangga memainkan piano sekitar jam Sky pergi tidur. Eh, dia jadi tenang dan mau berbaring sambil mendengarkan di ranjangnya. Nah, jadilah mama sekarang giat berlatih, hehe, dalam 10 tahun terakhir rasanya belum pernah mama main piano sebanyak sekarang, bagus ya, haha… Sayangnya tidur malam Sky masih tetap tidak tenang. Kadang dia tidur semalam penuh tanpa terbangun, tapi sering juga tiba-tiba malam-malam bangun sambil menangis-nangis. Kalau bangun tidur, baik pagi maupun siang, sering juga bangun sambil rewel-rewel (kadang malah sampai menangis heboh dan tidak bisa dihibur). Gambaran tentang anak-anak yang ceria saat bangun tidur sayangnya tidak berlaku buat kami. Dugaan kami sebetulnya adalah bahwa dia masih ingin tidur lebih lama, tapi selalu tidak bisa. Entah kenapa.

***

De laatste 10 dagen slaapt Sky misschien alleen 1 keer ‘s middags thuis. Want ze heeft nu een nieuwe gewoonte om tijdens de rit met de kinderwagen of in de fietskar te slapen. Soms bijna direct nadat wij het huis verlaten hebben. Op zich wel fijn, want we hoeven dan geen moeite te doen om haar in slaap te brengen (wat ‘s avonds nog steeds een gedoe is, het verhaal komt later in dit stukje). Wat minder fijn is, is dat zij nu totaal geen slaapritme meer heeft. Wat eerder redelijk stabiel tussen 12 en 2 uur ‘s middags was (ze sliep dan 1 uurtje), is nu veranderd in 2 keer een half uur of drie kwartier (rond 10u ‘s morgens en 16u ‘s middags) of 1 keer zo rond 11u (maar dan moet ze vroeg naar bed, en de volgende ochtend weer vroeg wakker, enz enz). Het feit dat zij nu zo makkelijk in slaap valt in de kinderwagen geeft volgens ons aan dat zij toch echt een slaaptekort heeft. Maar ja, wat kun je er aan doen…We volgen nu maar haar ritme, elke dag een beetje puzzelen. Als zij vroeg (10u) al geslapen heeft dan ‘moeten’ we rond 15u alweer de deur uit om zo haar de gelegenheid geven om rond 16u te slapen. Uren hebben we samen gewandeld en gefietst. We zijn bijna even vaak buiten als binnen. Nu het bijna onophoudelijk regent en steeds kouder begint te worden voelt het wel minder prettig aan om de hele tijd buiten te blijven. Binnenhuis wordt Sky gauw vervelend. We hebben kleurboeken, schoolbord om te krijten, kleurrijke kleien, puzzels, heel veel boeken en cd’s (van de bieb), lego…maar ze speelt of leest dan meestal maar een paar minuten en “hangt” vervolgens bij mama. Korte filmpjes kijken (op Youtube) kan ze wel lang volhouden, maar dat willen we dan weer niet.

‘s Avonds slaapt ze ook steeds later, zo rond 20u (en nog steeds altijd om 6u ‘s morgens wakker). Wat lastig is als mama een student heeft (altijd om 20u). We hebben wel iets moois ontdekt: dat Sky rustig wordt en sneller wil/kan slapen als zij pianospel hoort. Per toeval ontdekt toen onze buurvrouw een paar keer rond Sky’s bedtijd piano speelde en Sky dan rustig wilde liggen luisteren. Zo, mama heeft in 10 jaar tijd nog nooit zoveel piano gespeeld als in deze dagen! Wel goed eigenlijk, haha… Helaas slaapt Sky nog steeds onrustig. Het wisselt bijna om en om dat zij de hele nacht doorslaapt of dat zij een keer huilend wakker wordt. ‘s Morgens (of na het middagdutje) wordt ze ook vaak heel geïrriteerd wakker. Dat beeld van vrolijke kindjes die je treft in het bedje bij het wakker worden is bij ons helaas eerder een uitzondering dan een norm. We vermoeden dat zij dan eigenlijk nog verder wil slapen maar kan het niet. Geen idee waarom.

we love wall stickers

Sticker2 baru di dinding kamar Sky! Kami suka banget sticker dinding; gampang dipasang/ditempel, langsung membuat ceria suasana, harganya murah dan bisa cepat dan gampang diganti dengan yang baru kalau mau ganti suasana. Dan Sky mengulang-ulang terus bilang: “bagus…bagusss!!!” (dalam bhs.Belanda), sementara satu persatu tokoh-tokoh stickernya dia raba-raba dengan jari-jari kecilnya… 🙂

***

Nieuwe muurstickers op Sky haar kamer! We zijn gek op muurstickers; ze vrolijken de boel direct op, eenvoudig aan te brengen, kosten bijna niets en kunnen snel en makkelijk vervangen worden om weer een nieuwe sfeer te creëren. En Sky bleef maar roepen: “mooi…mooiii!!!” terwijl zij haar vingertjes over elk van de sticker-figuurtjes liet glijden… 🙂